top of page

FRAKTAL NEDÄ°R?

Fraktal; matematikte, çoÄŸunlukla kendine benzeme veya oransal kırılma özelliÄŸi gösteren karmaşık geometrik ÅŸekillerin ortak adıdır. Fraktallar, klasik, yani Öklid (Euklides) geometrideki kare, daire, küre gibi basit ÅŸekillerden çok farklıdır. Bunlar doÄŸadaki, Öklid'çi geometri aracılığıyla tanımlanamayacak pek çok uzamsal açıdan düzensiz olguyu ve düzensiz biçimi tanımlama yeteneÄŸine sahiptir. Fraktal terimi parçalanmış ya da kırılmış anlamına gelen Latince "fractus" sözcüÄŸünden türetilmiÅŸtir. Ä°lk olarak 1975'te Polonya asıllı matematikçi Benoit B. Mandelbrot tarafından ortaya atılan kavram, yalnızca matematik deÄŸil fiziksel kimya, fizyoloji ve akışkanlar mekaniÄŸi gibi deÄŸiÅŸik alanlar üzerinde önemli etkiler yaratan yeni bir geometri sisteminin doÄŸmasına yol açmıştır.
 

Tüm fraktallar kendine benzer ya da en azından tümüyle kendine benzer olmamakla birlikte, çoÄŸu bu özelliÄŸi taşır. Kendine benzer bir cisimde cismi oluÅŸturan parçalar ya da bileÅŸenler cismin bütününe benzer. Düzensiz ayrıntılar ya da desenler giderek küçülen ölçeklerde yinelenir ve tümüyle soyut nesnelerde sonsuza deÄŸin sürebilir; öyle ki,her parçanın her bir parçası büyütüldüÄŸünde, yine cismin bütününe benzer. Bu fraktal olgusu, kar tanesi ve aÄŸaç kabuÄŸunda kolayca gözlenebilir. Bu tip tüm doÄŸal fraktallar ile matematiksel olarak kendine benzer olan bazıları, stokastik (olasılıksal) yani rastgeledir; bu nedenle ancak istatistiksel olarak ölçeklenirler. Fraktal cisimler, düzensiz biçimli olduklarından ötürü Öklid'çi ÅŸekilleri ötelemezler. (Öteleme bakışına sahip bir cisim kendi çevresinde döndürüldüÄŸünde görünümü aynı kalır.)

​

Yazıya aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz;
https://tr.wikipedia.org/wiki/Fraktal

bottom of page